สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชุมพร เขต 1 จัดตั้งขึ้นตามประกาศกระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา
เมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 อาคารสำนักงานตั้งอยู่ที่ 60/1 หมู่ที่ 5 ตำบลขุนกระทิง อำเภอเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชุมพร เขต 1 มีภารกิจหลักในการส่งเสริมและสนับสนุนการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน
รับผิดชอบการจัดการศึกษาครอบคลุม 3 อำเภอ ประกอบด้วย
- อำเภอเมืองชุมพร
- อำเภอท่าแซะ
- และอำเภอปะทิว
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชุมพร เขต 1 นอกจากมีหน้าที่ดำเนินการให้เป็นไปตามมาตรา 37 แห่งพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546 แล้วยังมีอำนาจหน้าทีในการบริหารจัดการศึกษา และพัฒนาสาระของหลักสูตรการศึกษาให้สอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐาน ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน การพัฒนางานด้านวิชาการและจัดให้มีระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษาร่วมกับสถานศึกษารับผิดชอบในการพิจารณาแบ่งส่วนราชการภายในของสถานศึกษาและสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา รวมถึงปฏิบัติหน้าที่อื่นตามที่กฎหมายกำหนดโดยดำเนินการจัดรูปแบบการบริหารจัดการศึกษาเป็นศูนย์ประสานงานการจัดการศึกษาศูนย์เครือข่าย 10 เครือข่าย ประกอบด้วย
- เครือข่ายสถานศึกษาเมือง 1 จำนวน 9 โรงเรียน
- เครือข่ายสถานศึกษาเมือง 2 จำนวน 8 โรงเรียน
- เครือข่ายสถานศึกษาเมือง 3 จำนวน 7 โรงเรียน
- เครือข่ายสถานศึกษาเมือง 4 จำนวน 11 โรงเรียน
- เครือข่ายสถานศึกษาเมือง 5 จำนวน 11 โรงเรียน
- เครือข่ายสถานศึกษาท่าแซะ 1 จำนวน 18 โรงเรียน
- เครือข่ายสถานศึกษาท่าแซะ 2 จำนวน 7 โรงเรียน
- เครือข่ายสถานศึกษาท่าแซะ 3 จำนวน 12 โรงเรียน
- เครือข่ายสถานศึกษาปะทิว 1 จำนวน 13 โรงเรียน
- เครือข่ายสถานศึกษาปะทิว 2 จำนวน 11 โรงเรียน
ตราสัญลักษณ์ของ สพป.ชุมพร เขต 1 เป็นรูปหัวใจสีชมพูล้อมรอบไอคอนรูปเด็กจำนวนสามคนมีตัวหนังสือสีเขียวเขียนว่า cpn 1 ด้านล่าง ออกแบบโดย นายวัลลภ สงวนนาม ขณะดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชุมพร เขต 1 ออกแบบกราฟฟิกโดยนายประสิทธ์ คงบุญแก้ว ครูโรงเรียนวัดดอนรวบ ปรับปรุงโดย นายกิตติพงษ์ น้อยจีน ขณะดำรงตำแหน่งครูโรงเรียนอนุบาลท่าแซะ
เพลงมาร์ชเขตพื้นที่การศึกษา https://www.cpn1.go.th/cpn1march.zip